Podstawa programowa - liceum

Cele ogólne zawarte w podstawie programowej

Podstawa programowa kształcenia ogólnego w zakresie nauczania edukacji dla bezpieczeństwa wyznacza cele ogólne w zakresie trzech obszarów kształcenia:

I. Znajomość struktury obronności państwa.

Uczeń rozróżnia struktury obronności państwa, rozumie ich rolę oraz zna formy spełniania powinności obronnych przez organy administracji i obywateli.

II. Przygotowanie do sytuacji zagrożeń.

Uczeń zna zasady planowania i organizowania działań oraz postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia, zdrowia lub mienia.

III. Opanowanie zasad pierwszej pomocy.

Uczeń umie udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w różnych stanach zagrażających życiu i zdrowiu.

Zgodnie z założeniami podstawy na IV etapie edukacyjnym nauczyciel w ramach przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa realizuje przedstawioną poniżej tematykę. Uczeń po jej opracowaniu wykazuje się określoną wiedzą, umiejętnościami i postawami jako efektami kształcenia przedstawionymi w sposób szczegółowy.

1. System obronności Rzeczypospolitej Polskiej. Powinności obronne władz samorządowych, instytucji i obywateli.

Uczeń:

1) wymienia i uzasadnia polityczne oraz militarne warunki gwarancji bezpieczeństwa państwa;

2) wymienia obowiązki obywateli w zakresie powinności obronnych.

2. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

1) przedstawia i charakteryzuje organizację Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;

2) wymienia rodzaje wojsk oraz służb w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Ochrona ludności i obrona cywilna.

Uczeń:

1) wyjaśnia podstawowe zasady międzynarodowego prawa humanitarnego;

2) identyfikuje obiekty opatrzone międzynarodowymi znakami ochrony zabytków;

3) wymienia podstawowe środki ochrony ludności;

4) wymienia sposoby i środki ochrony zwierząt;

5) rozpoznaje rodzaje sygnałów alarmowych i zna obowiązki ludności po usłyszeniu alarmu;

6) wskazuje drogi ewakuacji w szkole, omawia zasady ewakuacji ludności i środków materiałowych;

7) potrafi ewakuować się z budynku w trybie alarmowym.

4. Zagrożenia czasu pokoju, ich źródła, przeciwdziałanie ich powstawaniu,  zasady postępowania w przypadku ich wystąpienia i po ich ustąpieniu.

Uczeń:

1) wymienia zagrożenia czasu pokoju i wyjaśnia, na czym polegają;

2) wyjaśnia, na czym polega właściwe postępowanie w momentach wystąpienia poszczególnych zagrożeń;

3) wymienia i charakteryzuje źródła zagrożeń w najbliższym otoczeniu szkoły oraz domu;

4) przedstawia zasady działania w przypadku zagrożeń czasu pokoju (np. awarii, katastrofy komunikacyjnej, budowlanej) podczas przebywania w domu, szkole, miejscu rekreacji i na trasie komunikacyjnej;

5) wyjaśnia zasady postępowania związane z wyszukiwaniem i wynoszeniem ofiar oraz osób zagrożonych z rejonów porażenia;

6) wskazuje sposoby zapobiegania panice podczas zagrożeń;

7) uzasadnia konieczność przestrzegania zasad bezpieczeństwa własnego i innych ludzi podczas różnorodnych zagrożeń;

8) omawia zasady postępowania w czasie zagrożenia terrorystycznego.

5. Zagrożenia występujące podczas wojny.

Uczeń:

1) charakteryzuje środki rażenia;

2) wymienia konwencjonalne rodzaje broni współczesnego pola walki;

3) wyjaśnia, na czym polega właściwe postępowanie ludności w rejonach rażenia bronią konwencjonalną;

4) wymienia i wyjaśnia zasadę działania indywidualnych środków ochrony przed bronią masowego rażenia;

5) wymienia zbiorowe środki ochrony przed bronią konwencjonalną;

6) wyjaśnia znaczenie zastępczych budowli ochronnych;

7) omawia zasady ewakuacji z terenów zagrożonych.

6. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach (zachowanie ratownika).

Uczeń:

1) omawia podstawowe zasady postępowania ratownika w miejscu wypadku;

2) ocenia sytuację w miejscu wypadku;

3) zabezpiecza miejsce wypadku i wzywa profesjonalną pomoc;

4) omawia zasady zapewnienia bezpieczeństwa ratownikowi, poszkodowanym i świadkom zdarzenia;

5) wymienia środki przydatne przy udzielaniu pierwszej pomocy;

6) ocenia stan poszkodowanego i demonstruje sposób skontrolowania jego funkcji życiowych;

7) udziela pierwszej pomocy w przypadkach oparzeń, złamań i zwichnięć, krwotoków, dławienia się ciałem obcym, utraty przytomności, utraty oddechu, zatrzymania krążenia, wstrząsu pourazowego.

2.2. Cele kształcenia i wychowania

Program nauczania zawiera istotne treści wychowawcze. Nauczyciel  w ramach procesu dydaktycznego edukacji dla bezpieczeństwa dba w szczególności o:

·         kształtowanie postawy obywatelskiej współczesnego Polaka troszczącego się o bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej obecnie i w przyszłości;

·         rozbudzanie zainteresowania sytuacją polityczną kraju i świata;

·         kształcenie odpowiedzialności za bezpieczeństwo kraju;

·         zapoznanie z zagrożeniami współczesnego życia;

·         rozbudzanie wyobraźni i przygotowanie do zapobiegania zagrożeniom;

·         kształtowanie osobowości współczesnego Polaka patrioty;

·         kształtowanie cech osobowościowych zdyscyplinowanego i odpowiedzialnego ratownika pierwszej pomocy niosącego pomoc poszkodowanym i współpracującego w zespole ratowniczym;

·         utrwalanie cech przywódcy kierującego zespołem ratowniczym;

·         doskonalenie umiejętności komunikacji w tym w sytuacjach zagrożenia;

·         kształcenie umiejętności radzenia sobie z sytuacjami trudnymi, w tym zachowaniami panicznymi;

·         kształcenie umiejętności organizatora, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji pracy w zespole;

·         kształcenie umiejętności samodzielnego radzenia sobie w sytuacjach trudnych;

·         wdrażanie do planowania i organizowania działań;

·         kształtowanie postawy człowieka odpowiedzialnego za życie swoje i innych;

·         umacnianie postawy dbałości o życie  jako największą wartość człowieka;

·         inspirowanie do podejmowania działań dotyczących dbałości o zdrowie, ukazywanie wartości płynących z prowadzenia zdrowego stylu życia;

·         przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego dokonywania wyborów;

·         kształtowanie humanitarnych zachowań, zachęcanie do udziału w akcjach i do pracy w organizacjach humanitarnych, w tym pozarządowych;

·         kształcenie poczucia solidarności w sytuacji zagrożeń;

·         rozbudzanie zainteresowania przepisami prawa, w szczególności aktami prawa humanitarnego;

·         wdrażanie do przestrzegania prawa;

·         inspirowanie do podejmowania działań dotyczących dbałości o środowisko ekologiczne;

·         kształtowanie dbałości o mienie osobiste i społeczne w czasie zagrożeń;

·         inspirowanie współczesnego człowieka do działań dotyczących dbałości o własny rozwój;

·         rozbudzanie ciekawości poznawczej i przygotowanie do stałego doskonalenia, podnoszenia i zmiany swoich kwalifikacji.